Udihe

Lexical glosses for Udihe (English)

This list of lexical glosses found in the Udihe transcribed texts allows you to navigate directly to examples in the audio and video recordings.

Each item is followed by a number which gives an indication of how many times the lexical gloss appears in the texts available in the collection for Udihe.

Clicking on the number following an item will take you to a result set for that item.

Search: small. 11 total hits in 9 transcripts.
The moose and the frog (3)
bi dili: ic'ei, …. bi belem=de a:-zi muisi-mi."
me head.1SG small me much=FOC good-INST think-1SG
me голова.1ЕД маленький me много=ФОК хороший-INST think-1ЕД
Although my head is small, I can think better.”
Хоть у меня голова маленькая, а я соображаю лучше."
A tame roe cub named Wasya (1)
in’ei-we e-u alu, pal’ma, mene beje-zi uŋkäla-u, pal’ma ic’a bi-se bue-ni xaisi.
dog-ACC NEG-1PL.EXC harness PN REFL self-INST fetch-1PL.EXC PN small be-PF she-3SG yet
собака-АКК НЕГ-1МН.EXC harness С:ИМЯ РЕФЛ сам-INST принести-1МН.EXC С:ИМЯ маленький быть-ПРФ she-3ЕД yet
We didn’t harness our dog Palma, who was still young. We carried the sledge ourselves.
Собаку Пальму не запрягали, она ещё маленькая была, сами тащили (нарты).
The fox wife (1)
minti j’eu ge: bagdi-ni, zugdi ic’a, ge: bagdi:.
we what bad live-3SG house small bad live.PRES.PTC
we что плохой жить-3ЕД дом маленький плохой жить.PRES.ПРИЧ
Why do we live so badly and why is our house so small?
Что же мы так плохо живем, дом маленький, плохо живем.
Ginseng hunting (1)
bue-ti-we alasi-mi ta: kä-la ña ic’e-i olondo-ziga zu:-zi abdä-xi bie.
he-3PL-ACC wait-INF there near-LOC-3SG small ginseng-DIM two-INST leave-PROPR be.PRES.HAB
he-3МН-АКК ждать-INF там near-ЛОК-3ЕД маленький ginseng-ДИМ два-INST оставить-ПРОПР быть.PRES.ХАБ
While I was waiting for them, I found another small ginseng root with two leaves.
Пока я их ждала, там рядом нашла еще один маленький корень женьшеня, с двумя листочками.
The bear, the tiger and the man (1)
ŋene-mi ŋene-mi ise:-ti kawa-ziga bi: gune, kawa-wa wo:-ti, uta-la ba:-nu i:-gi: gune uti te:ti uti ic'ei=de zu:-zi bugdi bui, "uti c'o maŋga ni: bi:-ni, ono maŋga bi:-ni a:si ic'ai ni:?
go-INF go-INF see.PST-3PL bark:house-DIM be.PRES.PTC EV bark:house build.PST-3PL that-LOC outside-DAT go-REP.PRES.PTC EV this over:there thisi small=FOC two-INST leg animal this most strong man be-3SG how strong be-3SG very small man
идти-INF идти-INF видеть.ПРОШ-3МН bark:house-ДИМ быть.PRES.ПРИЧ EV bark:house строить.ПРОШ-3МН тот-ЛОК снаружи-ДАТ идти-REP.PRES.ПРИЧ EV этот over:there thisi маленький=ФОК два-INST нога животное этот most сильный мужчина быть-3ЕД как сильный быть-3ЕД очень маленький мужчина
They walked and saw a little house made of tree bark, and saw that a little animal with two legs went out of it. “Is this the strongest person? He is not strong at all, he is small.
Шли они, шли и увидели домик из коры, домик построен, видят: вышел наружу маленький такой зверь с двумя ногами . "И это самый сильный человек, какой же он сильный, такой маленький человек?
Zabdala, an extraordinary snake (1)
ige=tene uti tukä-wasi: ige=tene {nu gorodo stalo, malen’kij gorod, vidish kak bystro delaetsja.}
village=CONTR this run-DIV-PRES.PTC village=CONTR {well town appeared small town you:see how fast happens}
village=CONTR этот бежать-DIV-PRES.ПРИЧ village=CONTR {хорошо город appeared маленький город you:see как быстрый happens}
He ran everywhere, and that’s how a village or a small town appeared. You see how quickly it happens.
А деревня – он все бегал, ну и город появился, маленький город, видишь, как быстро делается.
The alder tree girl (1)
aŋa-sie, timana te:gi-e, guliŋe-lie, ŋene:-ni, go:-ko da:-ka ŋene-mie, ŋene-mie, xai ute-fi kawa-ziga-wa b’a:-ni ic’ei=de.
spend:night.PRES.PTC morning get:up.PRES.PTC leave-3SG go.PST-3SG far-INDEF near-INDEF go-INF go-INF again this-ADJ bark:house-DIM-ACC find.PST-3SG small=FOC
переночевать.PRES.ПРИЧ утро get:up.PRES.ПРИЧ оставить-3ЕД идти.ПРОШ-3ЕД далеко-INDEF near-INDEF идти-INF идти-INF снова этот-ПРИЛ bark:house-ДИМ-АКК найти.ПРОШ-3ЕД маленький=ФОК
The next morning she got up and took off. She walked further and eventually found one more very small house made of tree bark.
Наутро встала и отправилась в путь; долго ли, коротко ли шла, шла и нашла еще такой же домик из коры, совсем маленький.
When Yegdige ate an evil spirit (1)
“Bile bile daŋteni bile bile daŋteni dukteme-ze-mi daŋteni go: guna daŋteni sagdi mo:-ni daŋteni dulä-ŋki-li-ni, daŋteni dukteme-ze-mi daŋteni xele guna Ic’a-ni mo:-wo daŋteni due-li-xi-ni, daŋteni dukteme-ze-mi, daŋteni e: guna daŋteni Kanda mafa daŋteni xugakti-ni daŋtenie kafälili daŋteni edi-mule=ta daŋteni dukteme-ze-mi daŋtenie bile bejeni.”
INTJ INTJ INTJ INTJ INTJ INTJ ski-SBJV-1SG INTJ INTJ INTJ far INTJ INTJ big tree-3SG INTJ middle-N-PROL-3SG INTJ ski-SBJV-1SG INTJ fast INTJ small-3SG tree-ACC INTJ top-?-3SG INTJ ski-SBJV-1SG INTJ INTJ INTJ INTJ Kanda old:man INTJ ?-3SG INTJ ? INTJ wind-V=FOC INTJ ski-SBJV-1SG INTJ INTJ INTJ
МЕЖД МЕЖД МЕЖД МЕЖД МЕЖД МЕЖД ski-СОСЛ-1ЕД МЕЖД МЕЖД МЕЖД далеко МЕЖД МЕЖД большой дерево-3ЕД МЕЖД середина-N-ПРОЛ-3ЕД МЕЖД ski-СОСЛ-1ЕД МЕЖД быстрый МЕЖД маленький-3ЕД дерево-АКК МЕЖД top-?-3ЕД МЕЖД ski-СОСЛ-1ЕД МЕЖД МЕЖД МЕЖД МЕЖД Kanda старик МЕЖД ?-3ЕД МЕЖД ? МЕЖД wind-ГЛ=ФОК МЕЖД ski-СОСЛ-1ЕД МЕЖД МЕЖД МЕЖД
"I will run on my skis far away between large trees, on the tops of small trees, I will run quickly to the old man Kanda, I will run as if carried by the wind.”
"Биле биле дантене биле биле, побегу я далеко на лыжах между большими деревьями, по верхушкам маленьких деревьев, быстро побегу к старику Канда, как будто ветер меня несет, побегу.”
Chant starts. The refrain "daŋteni (dantanie)" is rather frequent, see Nikolaeva et al. (2002: 137), Simonov et al. (1998, text 11), Kazama (2004 (A) # 15) and text 9 in our collection ("Silver Bird and Iron Bird" told by Lidija Simanchuk in 2006).
The fairy and the ten bald spirits (1)
tu: magi-gi:-li , utazi omo-s’o uti xaŋasi:-ni=de maŋga i:ni=de uti {zhivoj ostalas'} xaŋa-ni=de maŋga, uti=tene xoto ede-lege-ni tukä-ma:-ni, wanimi-zi tukä bi-mi sagdi xoto ede:-i, umac’a tukä bi-mi nic’a xoto ede:-i, tu: amei zulei tukä-wasi-e-ni.
all kill-REP-3SG then one-RESTR this conjure-3SG=FOC strong live=FOC this {alive remained} conjure-3SG=FOC strong this=CONTR city become-PURP-3SG run-V.PST-3SG wide-INST run be-INF big city become-PRES.PTC short run be-INF small city become-PRES.PTC all back forth run-DIV-PST-3SG
весь убить-REP-3ЕД тогда один-RESTR этот conjure-3ЕД=ФОК сильный жить=ФОК этот {alive remained} conjure-3ЕД=ФОК сильный этот=CONTR city become-ПУРП-3ЕД бежать-ГЛ.ПРОШ-3ЕД wide-INST бежать быть-INF большой city become-PRES.ПРИЧ short бежать быть-INF маленький city become-PRES.ПРИЧ весь назад вперед бежать-DIV-ПРОШ-3ЕД
She killed everybody, then she remained on her own and started doing magic. She started running so that towns appeared. Where she had run in big steps, big towns appeared, where she had run in small steps, small towns appeared. That's how she ran here and there.
Всех перебила, потом одна осталась и стала гадать, стала бегать, чтобы города появились, там, где она широкими шагами бежала, большой город появлялся, где маленькими шагами бежала, маленький город появлялся, так она туда-сюда бегала.